Une expérience de la transmission : rencontre avec des témoins anciens résistants au Centre d'Histoire de la résistance et de la déportation À Lyon
Résumé
RESUME : Cette communication porte sur la manière dont le cours d'une enquête sur les publics et les pratiques dans un musée de la Résistance (CHRD) a pu être transformé au contact des anciens résistants qui témoignent au CHRD, et donner lieu à un nouveau projet à partir de ce qui est devenu désormais un enjeu central de l'enquête : la transmission vivante des expériences de transmission. Cette transmission associe en l'occurrence les modes de faire, les rapports aux savoirs et les rapports aux changements de l'équipe du musée, des témoins, des chercheurs. Bien d'autres personnes dans d'autres institutions interviennent dans cette collaboration active à la transmission d'expériences de transmission au CHRD, comme l'école et la famille bien sûr. Mais dans le cadre de cette communication nous tenterons de rendre compte de ce à quoi nous avons eu accès d'une manière qui nous engageait directement. Nous avons pour cette enquête ressenti la nécessité de changer certaines pratiques et notamment, de nous associer avec un cinéaste qui a développé un regard externe sur la relation recherche/musée/témoin.
ABSTRACT : AN EXPERIENCE IN TRANSMISSION: MEETING FORMER MEMBERS OF THE RESISTANCE AS WITNESSES AT THE RESISTANCE AND DEPORTATION HISTORY CENTRE IN LYON This presentation looks at the way in which an investigation into the visiting publics and practices within a Resistance museum (CHRD) changed course entirely thanks to contact with former resistance members, providing testimonials at the CHRD, and has given rise to a new project based on what has now become one of the key challenges in the investigation: the living transmission of transmission experiences. In this case, transmission combines the modes of functioning, relationships to knowledge and relationships to change of the museum team, witnesses and researchers. Many other people from other institutions participate in this active collaboration in the transmission of transmission experiences at the CHRD, such as schools and families of course. However, within the framework of this presentation we will attempt to offer an account of what we were able to access in a way that could not fail to involve us directly. For this investigation we felt the need to change a number of practices and in particular, to work in collaboration with a filmmaker who developed an external perspective on the research/museum/witness relationship.
OVERZICHT : ERVARING VAN DE OVERDRACHT: ONTMOETING MET DE VROEGERE VERZETSSTRIJDERS IN HET CENTRE D'HISTOIRE DE LA RÉSISTANCE ET DE LA DÉPORTATION IN LYON Deze mededeling gaat over de manier waarop het verloop van een onderzoek naar doelgroepen en praktijken in een museum gewijd aan het Verzet (CHRD) kon worden aangepast naar aanleiding van contact met verzetsstrijders die bij het CHRD getuigen, met als mogelijk gevolg dat er een nieuw project komt waarmee het onderzoek voortaan een kernbelang krijgt: de levendige overbrenging van overdrachtservaringen. Het gaat dan om de overdracht van handelswijzen, de kennis en de vervanging van het museumteam, de getuigen, de onderzoekers. Heel wat andere mensen van andere instellingen dragen actief bij tot de overdracht van ervaringen met overdracht naar het CHRD, zoals de school en het gezin uiteraard. In het kader van deze mededeling proberen we toch weer te geven waartoe we toegang hebben gekregen op zo'n manier dat we er rechtstreeks bij betrokken waren. Voor dit onderzoek achtten we het noodzakelijk om bepaalde praktijken te wijzigen. Zo hebben we een overeenkomst afgesloten met een cineast, die een externe kijk op de relatie onderzoek/museum/getuige heeft ontwikkeld.
ABSTRACT : AN EXPERIENCE IN TRANSMISSION: MEETING FORMER MEMBERS OF THE RESISTANCE AS WITNESSES AT THE RESISTANCE AND DEPORTATION HISTORY CENTRE IN LYON This presentation looks at the way in which an investigation into the visiting publics and practices within a Resistance museum (CHRD) changed course entirely thanks to contact with former resistance members, providing testimonials at the CHRD, and has given rise to a new project based on what has now become one of the key challenges in the investigation: the living transmission of transmission experiences. In this case, transmission combines the modes of functioning, relationships to knowledge and relationships to change of the museum team, witnesses and researchers. Many other people from other institutions participate in this active collaboration in the transmission of transmission experiences at the CHRD, such as schools and families of course. However, within the framework of this presentation we will attempt to offer an account of what we were able to access in a way that could not fail to involve us directly. For this investigation we felt the need to change a number of practices and in particular, to work in collaboration with a filmmaker who developed an external perspective on the research/museum/witness relationship.
OVERZICHT : ERVARING VAN DE OVERDRACHT: ONTMOETING MET DE VROEGERE VERZETSSTRIJDERS IN HET CENTRE D'HISTOIRE DE LA RÉSISTANCE ET DE LA DÉPORTATION IN LYON Deze mededeling gaat over de manier waarop het verloop van een onderzoek naar doelgroepen en praktijken in een museum gewijd aan het Verzet (CHRD) kon worden aangepast naar aanleiding van contact met verzetsstrijders die bij het CHRD getuigen, met als mogelijk gevolg dat er een nieuw project komt waarmee het onderzoek voortaan een kernbelang krijgt: de levendige overbrenging van overdrachtservaringen. Het gaat dan om de overdracht van handelswijzen, de kennis en de vervanging van het museumteam, de getuigen, de onderzoekers. Heel wat andere mensen van andere instellingen dragen actief bij tot de overdracht van ervaringen met overdracht naar het CHRD, zoals de school en het gezin uiteraard. In het kader van deze mededeling proberen we toch weer te geven waartoe we toegang hebben gekregen op zo'n manier dat we er rechtstreeks bij betrokken waren. Voor dit onderzoek achtten we het noodzakelijk om bepaalde praktijken te wijzigen. Zo hebben we een overeenkomst afgesloten met een cineast, die een externe kijk op de relatie onderzoek/museum/getuige heeft ontwikkeld.